Aan de Runderbochten in Luyksgestel is het varkensbedrijf van Roland Bax gevestigd, waar hij samen met zijn vrouw Willeke en kinderen Lynn, Tess en Fer sinds 2015 ook bij woont. Vóór de bouw van het woonhuis woonden ze in het dorp en combineerde Roland het verzorgen van de varkens jarenlang met een baan buiten de deur. Inmiddels heeft het bedrijf zich in vele opzichten ontwikkeld en is Roland voltijd bezig tussen de varkens, die worden gehouden volgens het Beter leven keurmerk van de Dierenbescherming. Willeke werkt in de zorg en doet de financiële administratie van het bedrijf.

Op de vraag waarom de familie Bax past sinds 8 jaar bij het bedrijf woont vertelt Roland: “Eerder stond er nooit een woonhuis bij. Mijn ouders komen eigenlijk van de Neerrijt – en zijn daar trouwens ook altijd blijven wonen – maar daar lagen geen mogelijkheden. Mijn vader had nog wel een stuk grond hier op de Runderbochten. Daar heeft hij in 1978 zijn plan voor de nieuwbouw van een varkensstal gerealiseerd. Mijn vader werkte daarnaast in ploegendienst als Wever in de textielindustrie in Helmond, dus mijn moeder had ook een groot aandeel in de verzorging van de varkens. Ik herinner me dat ik als klein menneke al graag ons moeder mee ging “helpen” in de stal.”

De liefde voor het vak was nog niet over toen Roland in 1997 de MAS afrondde, en thuis aan de slag wilde op de boerderij. Maar in dat jaar brak de varkenspest uit en was er een landelijke regeling die bepaalde dat bedrijven een deel van hun varkensrechten moesten inleveren. Roland vertelt: “Daardoor heb ik in totaal bijna 18 jaar buiten de deur allerlei werkervaring opgedaan. Vanaf 2003 ben ik met mijn vader in maatschap gegaan. Zijn gezondheid ging achteruit, vanaf toen had ik vóór mijn werk begon de verzorging van de varkens al gedaan. In 2007 ben ik getrouwd met Willeke en heb ik het bedrijf overgenomen. Vanaf dat moment ben ik doorgegaan met ontwikkelen van het bedrijf.”

In 2011 is een nieuwe vleesvarkensstal gebouwd, en in 2015 wordt na bijna 40 jaar een woonhuis bij het bedrijf gebouwd. “Op dat moment had ik écht geen tijd meer over, en heb ik mijn baan buitenshuis opgezegd.” lacht Roland. Inmiddels staan er 3 stallen op het bedrijf, die elk voldoen aan de Maatlat Duurzame Veehouderij en zijn gebouwd of aangepast volgens de eisen van het Beter leven keurmerk van de Dierenbescherming. De dieren hebben onder andere extra ruimte , kokers met stro tot hun beschikking en daglicht in de stallen. Ook heeft Roland plateaus gemaakt in de stallen, waardoor een soort extra verdieping ontstaat voor de varkens. Ook worden hiermee meer mogelijkheden voor de varkens gecreëerd om te gebruiken als lig-, speel- of schuilplek. “Je merkt dat ze echt een ritme hebben. ’s Ochtends als ik binnenkom liggen de varkens allemaal beneden, en ’s middags is het speelkwartier en zie ik ze boven rondsjezen.”

Tevens wordt de temperatuur in de stal in de zomer een 7 a 8 graden teruggebracht door hoge druk verneveling van water direct bij de luchtinlaat. Ook wordt er gebruik gemaakt van een warmtepomp die de vloer waar de varkens op liggen kan koelen en bij verwarmen. Ook op andere gebieden is het bedrijf verduurzaamd. De daken zijn uitgerust met 1500 zonnepanelen, samen goed voor zo’n 500.000 kWh. Daarmee is  het bedrijf ruimschoots zelfvoorzienend en wordt de meeste opgewekte stroom terug geleverd aan het net. Ook zijn twee van de drie stallen voorzien van een luchtwasser. Deze wassen de ammoniak uit de stallucht, waardoor de stikstof in het spuiwater terecht komt. Dit spuiwater kan vervolgens weer gericht worden ingezet als alternatief voor stikstofkunstmest bij de groei van gewassen op het land.

Voor de toekomst heeft de familie Bax geen grote plannen meer. Roland: “Misschien nog iets met opslag van zonne-energie, en we willen de oudste stal nog voorzien van een biologische combi-luchtwasser, zodat we klaar zijn voor toekomstige milieu-eisen. Verder ben ik trots op het bedrijf zoals het er nu staat. Mocht ik later een opvolger hebben, dan is het aan hem of haar om de volgende stappen te zetten. Net zoals ik vroeger van mijn vader de ruimte heb gekregen het bedrijf te ontwikkelen.”